Przez prawie trzydzieści lat dziwny, przypominający pająka wzór na Europie, księżycu Jowisza, intrygował naukowców. Nowe badanie opublikowane w The Planetary Science Journal sugeruje, że tajemnicza struktura, nazwana Damhán Alla (po irlandzku „pająk” lub „demon ścienny”), powstała nie w wyniku działalności obcych, ale w zaskakującym procesie ziemskim: uderzeniu asteroidy, które odsłoniło wody podziemne.
Długotrwała tajemnica
W 1998 roku należąca do NASA sonda kosmiczna Galileo po raz pierwszy zauważyła dziwny kształt wewnątrz krateru Mannann, krateru uderzeniowego o szerokości 22 km, znajdującego się na lodowej skorupie Europy. Wstępne teorie sugerowały, że przyczyną było ogromne pole grawitacyjne Jowisza lub kominy hydrotermalne. Jednak żadne z wyjaśnień nie wyjaśniało w pełni złożonego wzoru drzewa. Brak jasnej odpowiedzi opóźnia się, ponieważ Europa jest uważana za jedno z najbardziej obiecujących miejsc w Układzie Słonecznym dla życia pozaziemskiego, co oznacza, że każda niezwykła formacja geologiczna wymaga dokładnych badań.
Ziemskie analogie dostarczają wskazówek
Naukowcy doszli do podobieństw do „gwiazd jezior” – ciemnych, przypominających pająki wzorów, które pojawiają się na zamarzniętych jeziorach na Ziemi, gdy pada śnieg, a woda wycieka przez pęknięcia w lodzie. Odtwarzając podobne warunki w laboratorium, wykazali, że pająk Europy prawdopodobnie uformował się w wyniku uderzenia asteroidy, rozbijając lodową powłokę Księżyca, powodując podniesienie się i zamrożenie słonej wody w charakterystyczny wzór. Proces ten jest podobny do powstawania „pająków” na Marsie w wyniku sublimacji lodu z dwutlenku węgla, co podkreśla, jak podobna hydrodynamika może tworzyć obiekty na różnych planetach.
Implikacje dla przyszłych badań
Odkrycie ma ważne implikacje dla nadchodzącej misji NASA Europa Clipper, która ma dotrzeć do Jowisza w 2030 roku. Obecność podpowierzchniowych punktów dostępu do wody, takich jak te utworzone przez Damhána Allę, może wskazywać na lokalne zbiorniki soli pod lodem. Baseny te byłyby idealnymi miejscami do poszukiwania oznak życia.
„Formacje powierzchniowe takie jak te mogą wiele ujawnić na temat tego, co dzieje się pod lodem” – mówi główna autorka badania Laura McKeown. „Jeśli za pomocą Europa Clipper zobaczymy więcej takich formacji, mogą one wskazywać na lokalne zbiorniki soli pod powierzchnią”.
Badanie sugeruje, że podobne formacje pająkopodobne mogą istnieć na innych lodowych księżycach, takich jak Enceladus i Ganimedes Saturna, a nawet na planecie karłowatej Ceres. Badając te formacje, naukowcy mają nadzieję uzyskać lepszy wgląd w ukryte oceany i potencjalne możliwości zamieszkania w tych odległych światach.
Odkrycie, że powstawanie pajęczaków w Europie jest procesem naturalnym, a nie anomalią pozaziemską, nie umniejsza potencjału życia na Księżycu – po prostu udoskonala naszą wiedzę na temat tego, jak go szukać. Główny wniosek jest taki, że nawet pozornie obce krajobrazy mogą być kształtowane przez znane siły geologiczne, oferując namacalne możliwości przyszłych eksploracji.
