Twaalf miljoen jaar geleden bedolven een catastrofale uitbarsting bij Yellowstone Noord-Amerika onder de as, waardoor een landschap van verwoesting ontstond. Uit nieuw fossiel bewijsmateriaal blijkt echter dat grote, bottenverpletterende honden deze ramp niet alleen overleefden, maar ook actief de overblijfselen van andere dieren beslopen, waaronder neushoorns. De ontdekking daagt de veronderstellingen uit over hoe toproofdieren reageren op ecologische ineenstorting.
“Rhino Pompeii” levert onverwachte aanwijzingen op
De voetafdrukken werden gevonden bij de Ashfall Fossil Beds in Nebraska, een plek die de bijnaam “Rhino Pompeii” kreeg vanwege de opmerkelijk goed bewaard gebleven skeletten van Teleoceras -neushoorns, slachtoffers van de uitbarsting van Yellowstone. Tot nu toe hadden paleontologen geen definitief bewijs gevonden van grote carnivoren op de locatie, ondanks de overvloed aan prooien. De nieuw ontdekte sporen, die tot 8,5 cm lang zijn, komen overeen met die van uitgestorven hondachtigen zoals Aelurodon taxoides en Epicyon saevus. Deze roofdieren waren krachtig genoeg om botten te verpletteren, net als moderne hyena’s.
Een vulkanische winter en de veerkracht van een roofdier
De superuitbarsting van Yellowstone zou apocalyptisch zijn geweest. Volgens Ashley Poust, curator van het University of Nebraska State Museum, regende de as over een afstand van ruim 1600 kilometer naar beneden, waardoor de lucht verstikte, de vegetatie werd begraven en de dieren werden verstikt. De enorme omvang van de gebeurtenis zou tot een langdurige ‘vulkanische winter’ hebben geleid, waardoor overleven uitzonderlijk moeilijk werd. Toch bevinden de voetafdrukken van de honden zich boven de skeletten van de neushoorns, wat aangeeft dat de roofdieren hun prooi in ten minste sommige gebieden hebben overleefd.
Waarom dit ertoe doet: ecologische ineenstorting en overleving
Het voortbestaan van toproofdieren na zo’n catastrofale gebeurtenis is ongebruikelijk. Voedselketens storten in wanneer primaire producenten en herbivoren worden weggevaagd, waardoor carnivoren geen voedsel meer hebben. Poust suggereert dat de honden mogelijk begraven karkassen hebben weggevaagd, waarbij ze het rampgebied in wezen hebben gebruikt als voedselopslagplaats voor de lange termijn. Dit roept vragen op over het aanpassingsvermogen van roofdieren en of sommige soorten extreme omstandigheden beter kunnen exploiteren dan eerder werd gedacht.
Openbaar zichtbaar bewijs
De voetafdrukken, ontdekt in 2014 en 2023, zijn geen geheim. Bezoekers van het Ashfall Fossil Beds State Historical Park kunnen ze uit de eerste hand zien, en het onderzoeksteam heeft zelfs laserscans van de sporen voor het publiek gemaakt. Het University of Nebraska State Museum vermeldt ook Epicyon als een van de dieren die op de locatie bewaard zijn gebleven.
Een prehistorische drinkplaats die een kerkhof is geworden
Vóór de uitbarsting leek het noordoosten van Nebraska op de Afrikaanse savanne, met een seizoensgebonden meer dat diverse wilde dieren aantrok. Neushoorns, kamelen, paarden, schildpadden en vogels verzamelden zich allemaal bij deze drinkplaats. De vulkanische neerslag transformeerde deze oase in een massagraf, waardoor een momentopname van het leven bewaard bleef vlak voordat het werd uitgedoofd. De hondensporen suggereren dat zelfs in deze nasleep sommige roofdieren floreerden door gebruik te maken van de overvloed aan rottende prooien.
De volledige bevindingen worden nog steeds door vakgenoten beoordeeld, maar het bewijsmateriaal suggereert dat de uitbarsting van Yellowstone niet alleen een landschap van dood heeft gecreëerd; het bood ook een kans voor bepaalde roofdieren om te overleven en zelfs te floreren in de chaos.
