Rewolucyjny projekt mapowania ujawnił, że rzymska sieć dróg była znacznie bardziej rozległa, niż wcześniej sądzono, i dodała do znanej sieci ponad 60 000 mil (100 000 kilometrów). Odkrycie rzuca nowe światło na skalę i efektywność Cesarstwa Rzymskiego, podkreślając jego wpływ na handel, ruchy militarne i szerzenie idei – a nawet pandemie.
Odkrywanie „bocznych dróg” Cesarstwa Rzymskiego
Przez stulecia historycy i archeolodzy skupiali się głównie na głównych rzymskich autostradach — dobrze utrzymanych trasach łączących główne miasta ze stolicą, Rzymem. Jednak nowa mapa cyfrowa o nazwie Itiner-e, opracowana przez międzynarodowy zespół badawczy, ujawniła sieć dróg drugorzędnych – nazywanych przez badaczy „drogami bocznymi”, które wcześniej były ignorowane. Drogi te, niezbędne dla transportu lokalnego i połączeń regionalnych, stanowią znaczną część rzymskiej infrastruktury.
Itiner-e: nowe narzędzie do zrozumienia rzymskich powiązań
Dostępna teraz dla każdego platforma Itiner-e łączy zapisy historyczne, znaleziska archeologiczne, mapy topograficzne i dane teledetekcyjne, tworząc kompleksową cyfrową mapę rzymskich dróg. Platforma, uruchomiona przez Toma Brugmansa, archeologa z Uniwersytetu w Aarhus i jego współpracowników, identyfikuje prawie 600 000 km dróg – liczba dwukrotnie większa niż w przypadku poprzednich szacunków.
Ta potężna, zintegrowana sieć stanowiła historyczny punkt zwrotny. Po raz pierwszy zaraza, boom gospodarczy lub nowa religia mogą ogarnąć „kontynent” i zmienić świat. — Tom Brugmans, archeolog z Uniwersytetu w Aarhus
Zasięg infrastruktury rzymskiej
Wielkość sieci drogowej podkreśla siłę i organizację Cesarstwa Rzymskiego. Zdolność do sprawnego transportu towarów, armii i ludzi na duże odległości sprzyjała wzrostowi gospodarczemu, ułatwiała kampanie wojskowe i pozwalała na szybkie rozprzestrzenianie się idei kulturowych i religijnych.
Przykład sprzed dwóch tysięcy lat: zaraza Antonina
Lepsze zrozumienie rzymskich dróg zapewnia wgląd w wydarzenia historyczne. Na przykład dżuma antonińska, która spustoszyła Cesarstwo Rzymskie w 165 roku n.e. i prawdopodobnie zabiła około jednej czwartej populacji, rozprzestrzeniła się tymi szlakami. Mapowanie tych starożytnych dróg zapewnia wyjątkową okazję do zbadania długoterminowych skutków społecznych pandemii z perspektywy dwóch tysięcy lat.
Cenne źródło informacji dla badaczy
Jeffrey Becker, archeolog śródziemnomorski z Uniwersytetu Binghamton, który nie był zaangażowany w badania, pochwalił Itiner-e jako cenne narzędzie cyfrowe dla specjalistów. Zwrócił uwagę na dokładny proces weryfikacji danych przeprowadzony przez zespół, aby zapewnić dokładność i wiarygodność zestawu danych o drogach.
Trwające badania i przyszłe odkrycia
Pomimo znacznych postępów zaprezentowanych przez Itiner-e Becker przyznał, że na mapie nadal istnieją luki. Luki te często wynikają z ograniczonej dostępności danych i trudności w identyfikacji rzymskich dróg w zapisie archeologicznym. Brugmans i jego współpracownicy postrzegają obecną mapę jako „wezwanie do działania”, wskazujące obszary, w których potrzebne są dalsze badania i wykopaliska archeologiczne.
Wiemy, że jest wiele dróg, których jeszcze nie znaleźliśmy. — Tom Brugmans, archeolog z Uniwersytetu w Aarhus
Zespół spodziewa się, że znacznie zwiększy się włączenie prawie 200 000 km dróg drugorzędnych, co otworzy nowe możliwości studiowania i zrozumienia świata rzymskiego. Ostatecznie ten nowy projekt mapowania podkreśla niesamowitą skalę i wzajemne powiązania Cesarstwa Rzymskiego, demonstrując światu jego trwałe dziedzictwo.
