Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ostrzegła, że poważny niedobór przełomowych leków odchudzających – w tym leków takich jak Maunjaro i Ozempic – znacząco utrudni wysiłki mające na celu walkę z szybko narastającym światowym kryzysem otyłości. Pomimo udowodnionej skuteczności leki te są obecnie dostępne jedynie dla około 10% z miliarda ludzi, którzy mogliby z nich skorzystać.
Skala problemu
Otyłość to nie tylko problem zdrowotny; jest to rosnące obciążenie ekonomiczne. WHO przewiduje, że do 2030 r. liczba osób otyłych podwoi się do 2 miliardów, a związane z tym koszty globalne sięgną około 3 bilionów dolarów. Ograniczona dostępność leków GLP-1 (peptydu glukagonopodobnego-1) oznacza, że w rzeczywistości leczenie otrzyma jedynie około 100 milionów ludzi. Ten niedobór jest szczególnie niepokojący, ponieważ leki te stanowią zasadniczą zmianę w podejściu do otyłości: od problemu związanego ze stylem życia do choroby przewlekłej, uleczalnej.
Produkcja, cena i dostępność
Oświadczenie WHO opublikowane w Journal of the American Medical Association wzywa firmy farmaceutyczne do drastycznego zwiększenia produkcji i obniżenia cen w celu zapewnienia równego dostępu. Wyzwaniem jest nie tylko zdolność produkcyjna, ale także zadbanie o to, aby biedniejsze kraje nie pozostały w tyle.
Obecnie leki są zbyt drogie i zbyt rzadkie. Chociaż leki GLP-1 mogą zmniejszać ryzyko chorób serca, udaru mózgu, cukrzycy i innych chorób związanych z otyłością, ich wpływ będzie ograniczony, jeśli pozostaną niedostępne.
Poza lekami: podejście holistyczne
WHO podkreśla, że same leki nie są rozwiązaniem. Leki te należy włączyć do szerszej strategii obejmującej zdrowszą dietę, regularne ćwiczenia i poradnictwo dotyczące stylu życia. Eksperci ostrzegają, że po zaprzestaniu palenia większość pacjentów przybiera na wadze, dlatego krytyczne znaczenie mają trwałe zmiany w zachowaniu.
Duży obraz
Światowa epidemia otyłości nie zwalnia tempa. Leki te oferują nowe narzędzie w walce, ale należy usunąć bariery systemowe – ograniczenia produkcji, koszty i gotowość systemu opieki zdrowotnej – aby te metody leczenia dotarły do tych, którzy ich najbardziej potrzebują. Przesłanie WHO jest jasne: zwiększenie dostępu do tych leków jest ważne, ale musi stanowić część kompleksowego i zrównoważonego podejścia do walki z otyłością na całym świecie.
