Nieuwe analyse van Kuipergordelobjecten (KBO’s) onthult een voorheen onbekende, sterk geconcentreerde cluster van ijzige lichamen, genaamd de ‘innerlijke kern’. Deze ontdekking, gedaan door onderzoekers van Princeton University, voegt een nieuwe laag van complexiteit toe aan de toch al mysterieuze buitengebieden van ons zonnestelsel.
De Kuipergordel en zijn verborgen patronen
De Kuipergordel is een uitgestrekt gebied voorbij Neptunus, bevolkt door ijskoude rotsen – overblijfselen uit de vorming van het zonnestelsel. In 2011 identificeerden astronomen de eerste opmerkelijke structuur daarin, de ‘kernel’, een groep KBO’s met vergelijkbare baanpaden. Ruim tien jaar lang zijn er geen grootschalige patronen meer ontstaan… tot nu toe.
Het laatste onderzoek, geleid door Amir Siraj, verfijnde orbitale gegevens van 1.650 KBO’s met behulp van een algoritme dat is ontworpen om clustering te detecteren. Het algoritme identificeerde consequent zowel de oorspronkelijke kern * als * een nieuwe, nauwere groepering op ongeveer 43 astronomische eenheden (AU) van de zon. Deze binnenste kern valt op doordat de objecten ervan opmerkelijk cirkelvormige banen onderhouden die op één lijn liggen met het vlak van het zonnestelsel.
Waarom dit ertoe doet: een blik in het verleden van het zonnestelsel
De onverwachte volgorde binnen de binnenste kernel is aanzienlijk. Hooggeorganiseerde banen duiden op een oude, ongestoorde structuur, wat betekent dat deze objecten gedurende miljarden jaren niet zwaar zijn verstoord door zwaartekrachten. Deze stabiliteit biedt een uniek venster op het vroege zonnestelsel en onthult mogelijk aanwijzingen over hoe de reuzenplaneten migreerden en hoe interstellaire gebeurtenissen onze planetaire omgeving mogelijk hebben gevormd.
“Dat soort orbitale kalmte is een signaal van een zeer oude, ongestoorde structuur – het soort structuur dat aanwijzingen kan geven voor de evolutie van het zonnestelsel…” – Amir Siraj
Eén leidende theorie suggereert dat de uitgaande migratie van Neptunus deze KBO’s tijdelijk in een zwaartekrachtsgreep heeft gevangen voordat ze in hun huidige, geclusterde opstelling werden losgelaten. Verdere observaties kunnen dit bevestigen of alternatieve scenario’s aan het licht brengen.
Wat is het volgende? De rol van het Rubin Observatorium
Het Vera C. Rubin Observatorium, onlangs operationeel in Chili, staat klaar om ons begrip van de Kuipergordel radicaal te veranderen. Met zijn ongekende vermogen om KBO’s te detecteren, zal het de dataset snel uitbreiden en nog meer verborgen structuren kunnen blootleggen. Hoe meer KBO’s we catalogiseren, hoe duidelijker de vroege geschiedenis van het zonnestelsel zal worden.
Deze ontdekking versterkt het idee dat de Kuipergordel niet zomaar een willekeurige verstrooiing van puin is, maar een zorgvuldig bewaard gebleven verslag van de beginjaren van het zonnestelsel.
