Deze week hebben onderzoekers in de wetenschap een verbazingwekkende ‘spinnenmegastad’ ontdekt in een zwavelgrot aan de grens tussen Albanië en Griekenland, wat sommige experts ertoe aanzette om gekscherend een verhuizing voor te stellen. Tegelijkertijd onderzoeken economische experts de mogelijkheid van het instorten van een ‘AI-zeepbel van biljoenen dollars’. Een nieuwe studie benadrukt ook een verband tussen fysieke activiteit en een lager risico op kanker van het spijsverteringsstelsel.
Naast deze ontwikkelingen hebben astronomen de krachtigste en meest verre uitbarsting van een zwart gat ooit gedocumenteerd, terwijl neurowetenschappers licht werpen op de vraag waarom emotionele herinneringen bijzonder levendig zijn. Ten slotte bekijken onderzoekers van de European Space Agency (ESA) opnieuw de mogelijkheid om gekweekte insecten te gebruiken als duurzame voedselbron, vooral voor langdurige ruimtemissies.
Enorme uitbarsting van zwart gat: een kosmische gebeurtenis
Goed nieuws voor degenen die op hun hoede zijn om in een zwart gat te vallen: de kans om als pure energie door het universum te worden geslingerd is aanzienlijk groter dan dat hij volledig verdwijnt. Hoewel zwarte gaten materie verbruiken, is het een verrassend moeilijk proces, vergelijkbaar met iemand die onhandig voedsel van een tafel gooit. Wanneer een zwart gat erin slaagt te ‘eten’, resulteert dit in een dramatische uitbarsting van energie die een zwart gat-uitbarsting wordt genoemd.
Een recent onderzoek van het California Institute of Technology, waarbij gegevens van de Zwicky Transient Facility werden geanalyseerd, heeft de krachtigste en meest verre uitbarsting van een zwart gat ooit geregistreerd. Deze gebeurtenis kwam voort uit een superzwaar zwart gat, dat naar schatting 500 miljoen maal de massa van de zon heeft. Dit is met name het eerste exemplaar van een actieve galactische kern (AGN) die een superzware ster consumeert.
Op zijn hoogtepunt straalde de vlam het equivalent van 10 biljoen zonnen uit. Vanwege de extreme afstand – 10 miljard lichtjaar – en het zwaartekracht-tijddilatatie-effect van zulke massieve objecten observeren astronomen de langzaam dimmende zonnevlam met een kwart snelheid zorgvuldig.
Waarom emotionele herinneringen bij ons blijven
Het is een veel voorkomende ervaring: emotionele gebeurtenissen worden doorgaans veel levendiger herinnerd dan neutrale gebeurtenissen. De onderliggende hersenmechanismen die dit fenomeen aandrijven, zijn echter enigszins mysterieus gebleven. Nieuw onderzoek van de Universiteit van Chicago begint deze puzzel te ontrafelen en suggereert dat emotionele ervaringen de communicatie tussen verschillende hersennetwerken vergroten.
Onderzoekers hebben op creatieve wijze bestaande datasets uit eerdere onderzoeken opnieuw geanalyseerd, waarbij ze gebruik hebben gemaakt van de beschikbare functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) opnames van hersenactiviteit van deelnemers die films kijken en naar verhalen luisteren. Onderzoekers gebruikten gedragsbeoordelingen, pupilgrootte en zelfs AI-modellen om de emotionele intensiteit van elke scène te beoordelen, waarbij ze opmerkten dat momenten zoals de mislukte poging van een personage om een lijk te verbergen vaak sterke reacties uitlokten.
Hun bevindingen laten zien dat emotionele herinneringen niet het product zijn van een enkel hersennetwerk dat geïsoleerd opereert, maar eerder voortkomen uit de gecoördineerde interactie van meerdere systemen – een soort ‘orkest’ waarbij opwinding fungeert als dirigent, activiteiten coördineert en communicatie tussen verschillende regio’s faciliteert. Zoals senior auteur Yuan Chang Leong het stelt: “Of we ons een emotionele herinnering herinneren, hangt niet alleen af van de kracht van de activiteit in een bepaalde regio, maar ook van hoe effectief verschillende systemen communiceren en informatie delen.”
Insecten: een duurzame voedselbron voor de toekomst?
Jarenlang hebben wetenschappelijke publicaties insecten aangeprezen als de ‘voedselbron van de toekomst’ – een proclamatie die vaak aanleiding geeft tot onmiddellijke vergelijkingen met de ‘Fear Factor’-uitdagingen van Joe Rogan. Maar afgezien van eventuele aanvankelijke preutsheid suggereert een pragmatische blik op de beperkingen van de hulpbronnen dat insecten een haalbare optie zijn voor levensonderhoud. De European Space Agency (ESA) onderzoekt nu de mogelijkheid om gekweekte insecten op te nemen in de voeding van astronauten op uitgebreide interplanetaire missies.
Insecten zijn rijk aan voedingsstoffen, gemakkelijk te kweken en, cruciaal, effectief in het omzetten van materialen die ongeschikt zijn voor menselijke consumptie in groei en voedzaam voedsel. Åsa Berggren, professor aan de Zweedse Universiteit voor Landbouwwetenschappen, legt uit: “Insecten lijken redelijk goed overweg te kunnen in de ruimte. Ze zijn goed in staat om fysieke stress te weerstaan…” Het idee is niet om hele geroosterde insecten te consumeren, maar eerder om van insecten afgeleide ingrediënten zoals eiwitrijk meel in bewerkte voedingsmiddelen te gebruiken.
De recente bevindingen uit de astronomie, neurowetenschappen en voedingswetenschappen bieden fascinerende inzichten in het universum en onze eigen geest, en zetten tegelijkertijd aan tot nadenken over nieuwe oplossingen voor een duurzaam leven, zowel op aarde als daarbuiten.
